BRONKOSKOPİ NEDİR?
Bronkoskopi, akciğerdeki büyük havayollarının ve bronşların tanısal ve tedavi amaçlı incelenmesidir.
Hastanemizde Bronkoskopi işlemi Göğüs Hastalıkları uzmanımız Uzm.Dr.Mahmut REÇPER tarafından gerçekleştirilmektedir.
Kurşun kalem genişliğinde esnek ve ışıklı bir tüp olan bronkoskobun burun ya da ağzınızdan nefes borunuza yerleştirilmesi suretiyle yapılır.
Bu aletin içinde lavaj (yıkama) ve biyopsi (parça) örneklerinin alınabilmesi için küçük bir kanal bulunmaktadır
Bronkoskopi neden yapılır?
• Bu işlem en sık öksürükle kan gelmesi, tedaviye cevap vermeyen inatçı öksürük, nefes darlığının araştırılması ve akciğer grafilerinde anormal bulguların tespiti halinde uygulanır.
1.)Tanı amaçlı Bronkoskopi
• Çeşitli nedenlerle çekilmiş akciğer grafisi ya da bilgisayarlı tomografide akciğer tümörünü düşündürür lezyon varlığında,
• Akciğer grafisinde herhangi bir lezyon saptanıp diğer yöntemlerle tanı konulamamış olgularda,
• 2 haftadan uzun süren ve KBB uzmanı tarafından doğrudan ses tellerinin bir hastalığı düşünülmemiş ses kısıklığı varlığında,
• Akciğer grafisi, tomografi, alerji testleri, solunum fonksiyon testleri ile incelenmiş ancak bir neticeye ulaşılamamış uzun süredir devam eden kronik öksürük varlığında,
• Öksürükle birlikte kanlı balgam ya da kan tükürme durumunda,
• Nefes darlığı yakınması ile başvurup yapılan incelemelerde nefes darlığını açıklayacak bir tanıya ulaşılamamış olgularda,
• Nefes alıp verme esnasında özellikle belirli bir akciğer alanında hışıltılı solunum duyulan ve bunu açıklayacak başka bir neden saptanamayan olgularda,
• Nefes borusuna yabancı bir cisim kaçıran hastalarda,
• Göğüs travmaları ve yaralanmalarında, tanısal bronkoskopi yapılmalıdır.
2.)Tedavi Amaçlı Bronkoskopi
• Bronşlarda aşırı sekresyon (Balgam) birikimi varlığında bunları temizlemek amacıyla,
• Havayollarındaki yabancı cisimleri çıkarmak amacıyla,
• Trakea ve ana bronşlardan kaynaklanan ve hastada aşırı nefes darlığı ve boğulma hissine neden olan iyi ya da kötü huylu tümörlerin girişimsel bronkoskopi uygulamaları yani lazer, argon plazma koter, elektrokoter, cryocoter ile tümörün çıkarılması amacıyla,
• Yine trakea ve ana bronşların çeşitli nedenlerle oluşmuş darlıklarının tedavisi için stent uygulaması amacıyla, terapötik bronkoskopi yapılmalıdır.
Bronkoskopi uygulamasına nasıl hazırlanılır?
• İşlemden önce doktorunuza aldığınız tüm ilaçları söyleyiniz. Bazı kan sulandırıcı ilaçlar (aspirin, warfarin vb.) işlem sırasında kolayca kanamaya neden olabileceğinden Bronkoskopi tedavi işleminden önce kesilmesi gerekir.
•Bronkoskopi işlemi için en az 4-6 saat açlık gereklidir. Bronkoskopi işleminden önceki gece saat 24:00′den itibaren su dahil bir şey yiyip içmeyiniz. İşlem sırasında midenizin boş olması kusmanızı engeller.
•Almak zorunda olduğunuz tansiyon, kalp ilacı gibi ilaçlar var ise doktorunuza bildiriniz. Az bir miktar suyla bu ilaçları almanızda bir sakınca olmayacaktır. Hastane işlemlerinizi halletmek için yanınızda mutlaka bir yakınınızı getiriniz.
BRONKOSKOPİ NASIL YAPILIR?
Bronkoskopinin size hiçbir sıkıntı ve acı vermeyeceğine emin olabilirsiniz.
Bunu sağlamak için muayeneden önce size "ön tedavi" uygulanır.
Bunun için doktorunuz kolunuzdaki veya elinizin üst kısmındaki bir vene (damara) iğne yaparak rahatlamanızı sağlayacak bir ilaç verir. Bu enjeksiyon ile verilen ilaç ağzınızı kurutacak ve sizi uykulu bir duruma sokacaktır.
İşlem, en rahat edeceğiniz şekilde, genellikle yatar durumda uygulanır. Lokal anestezik bir ilaç, burun ve boğazınızı uyuşturmak üzere bu bölgelere sprey halinde veya ince bir tüp içinde verilir. Böylece ses telleri ve gırtlak bölgesi uyuşur. Bu işlem sırasında hissettiğiniz rahatsızlık, denizde boğazınıza su kaçtığı anda hissettiğinizden daha fazla değildir.
Hastaların lokal anesteziden sonra belirttikleri yutkunma zorluğu ve boğazı tahta gibi hissetme duygusunun hiç bir zararı olmadığını belirtmemiz gerekir. Bu lokal uyuşturma bronkoskopinin rahatlıkla uygulanmasını sağlar ve bu duygu kısa süre sonra kaybolur.
Bronkoskopi işlemi sırasında uyuşturucu ilaç aynı zamanda öksürmenizi önler ve böylece rahatsızlığınız en az düzeye indirilir.
Öksürük hissiniz olursa derin ve yavaş nefesler alınız. İşlem sırasında konuşmaya çalışırsanız, tüp ses tellerinize zarar vererek işlem sonrasında boğaz ağrısı ve ses kısıklığına neden olur.
Hastaları en çok rahatsız eden düşünce, tüpün nefes yolundan geçmesi sırasında solunumun kesilebileceği düşüncesidir. Bu düşünce ve korku tamamen yersizdir. Çünkü bronkoskobun kalınlığı nefes yolundan çok daha incedir ve bronkoskop geçtikten sonra gırtlakta solunum için çok geniş bir açıklık kalır.
Olabilecek en büyük sıkıntı bronkoskopi işlemi sırasında hastanın öksürmesidir. Bunun da hiç bir öneminin olmadığı çok açıktır.
Bronkoskopun gırtlaktan geçirilmesi ile işin en güç kısmı biter. Bronkoskopi yapılırken kanaldan verilen lokal anestezi maddesi bir süre sonra öksürük refleksini kaldırdığından, hastanın öksürmesi çok kısa sürer.
*Doktorun nefes yollarınızı incelemesi 15-20 dakikayı geçmez.
El parmağınıza takılan mandal şeklindeki algılayıcı bir alet ile, nabız sayısı ve kandaki oksijen miktarı sürekli denetlendiğinden solunum durumu doktorunuzun her an kontrolü altındadır.
İşlem esnasında, doktorun gerek görmesi halinde bronkoskop içersinden biyopsi(parça) alınabilir, lavaj yani yıkama yapılabilir ve elde edilen materyaller bakteriyolojik ve sito-patolojik incelemeye gönderilebilir.
Bronkoskopi sırasında biyopsi alınırken hiç bir acı duyulmayacağını tekrar vurgulamak isteriz.
Doktorun bronkoskopik gözlemi bittikten sonra hastaya hiç bir rahatsızlık vermeden bronkoskop dışarı çekilir.